Router
Şəbəkə avadanlıqları. Router və modem fərqi
İnternetdən istifadə edən hər kəsin qarşısına çıxan ilk anlayışlardan biri router və modem sözləridir. Çox vaxt bu iki qurğu qarışdırılır, amma əslində onların funksiyaları fərqlidir. Madem internet siqnalını provayderdən qəbul edib evə və ya ofisə gətirən cihazdır. Router isə həmin siqnalı bir və ya bir neçə qurğuya paylayaraq şəbəkə yaradır. Başqa sözlə, modem interneti evə gətirir, router isə onu paylaşdırır.
Bu fərqi daha sadə izah etmək olar: əgər internet bir su xətti kimidirsə, madem onu evə daxil edən borudur. Router isə bu suyu müxtəlif otaqlara aparan bölücüdür. Buna görə də hər ikisi şəbəkə qurmaq üçün vacibdir.
Texnologiyanın inkişafı ilə artıq həm modem, həm də router funksiyalarını birləşdirən cihazlar ortaya çıxıb. Onlar vifi şəbəkəsi yaratmaqla yanaşı, provayderin siqnalını da idarə edə bilir. Belə cihazlara vifi madem də deyilir. Bu tip avadanlıq evlərdə daha çox seçilir, çünki həm quraşdırılması asandır, həm də bir cihazla iki işi görmək mümkündür.
Router və modem fərqini bilmək istifadəçi üçün vacibdir. Çünki internet problemi yarananda onun səbəbini tapmaq və düzgün cihaz seçmək yalnız bu anlayışların dəqiq başa düşülməsi ilə mümkündür.
Modem nədir və hansı funksiyanı yerinə yetirir?
Madem internetin evə və ya ofisə daxil olması üçün əsas şəbəkə avadanlığıdır. Onun əsas funksiyası provayderdən gələn siqnalı qəbul edib istifadəçinin cihazlarının başa düşə biləcəyi formaya çevirməkdir. Adətən provayderlər interneti telefon xətti, fiber optik kabel və ya koaksial kabel vasitəsilə təqdim edirlər. Bu siqnal birbaşa kompüter və ya telefona ötürülə bilməz, çünki uyğun formatda deyil. Madem isə bu siqnalı çevirərək istifadəçi üçün işlək vəziyyətə gətirir.
Ənənəvi mademlər yalnız kabel vasitəsilə işləyirdi. Bu cür cihazlarda interneti istifadə etmək üçün kompüter və ya digər qurğu mademə şnurla qoşulmalı idi. Zaman keçdikcə vifi madem modelləri inkişaf etdi və istifadəçilərə naqilsiz internet imkanı yarandı. İndi bir çox evdə və ofisdə məhz belə cihazlardan istifadə olunur. Onlar həm klassik madem funksiyasını yerinə yetirir, həm də vifi şəbəkəsi quraraq eyni anda onlarla qurğunu internetə qoşa bilir.
Mademlərin funksiyaları yalnız siqnal çevirməklə məhdudlaşmır. Müasir modellərdə əlavə xüsusiyyətlər də mövcuddur. Məsələn, daxili firewall sistemi ilə internet təhlükəsizliyi təmin edilir, valideyn nəzarəti funksiyası ilə müəyyən saytlar məhdudlaşdırıla bilər, QoS texnologiyası ilə isə internet sürəti müxtəlif tətbiqlər arasında optimal şəkildə paylanır.
Vifi madem modelləri həmçinin sürət baxımından da fərqlənir. Ənənəvi ADSL mademlər telefon xətti üzərindən maksimum 24 Mbps sürət təqdim edə bilirdisə, VDSL və fiber mademlər 100 Mbps-dən 1 Gbps-ə qədər yüksək sürətləri dəstəkləyir. Bu, istifadəçilərə həm gündəlik işlərdə, həm də yüksək sürət tələb edən oyun və video axınlarında rahatlıq verir.
Hər bir ev və ya ofis üçün düzgün madem seçmək vacibdir. Çünki internetin sabitliyi və keyfiyyəti birbaşa bu cihazdan asılıdır. Provayderin təqdim etdiyi texnologiyaya uyğun madem seçmək həm sürət, həm də etibarlılıq baxımından ən yaxşı nəticəni təmin edir.
Router nədir və necə işləyir?
Router internetin ev və ya ofisdə müxtəlif cihazlara paylanmasını təmin edən əsas şəbəkə avadanlığıdır. Madem interneti provayderdən gətirirsə, router həmin siqnalı bölərək eyni anda telefon, noutbuk, televizor və digər qurğulara ötürür. Bu bölüşdürmə həm naqil, həm də vifi vasitəsilə ola bilər.
Routerin iş prinsipi sadədir: o, mademdən aldığı internet siqnalını daxili şəbəkəyə yönləndirir və bütün qoşulan cihazların internetə çıxışını idarə edir. Məsələn, evdə bir neçə nəfər eyni anda internetdən istifadə edirsə, router hər birinə ayrıca IP ünvan təyin edir və trafiki tənzimləyir. Bu, həm təhlükəsizlik, həm də sürət baxımından vacibdir.
Müasir router modelləri yalnız interneti paylamır, həm də əlavə funksiyalar təqdim edir. Onların çoxunda daxili firewall sistemi var ki, bu da kənar hücumlardan qorunmanı gücləndirir. Bundan başqa, valideyn nəzarəti funksiyası ilə uşaqlar üçün məhdudiyyətlər təyin etmək mümkündür. Bəzi router modelləri şəbəkə üzərindən fayl paylaşımı və printer bağlantısı kimi imkanlar da yaradır.
Wifi router modelləri xüsusilə geniş yayılıb. Onlar naqilsiz bağlantı təmin edərək istifadəçilərə hərəkət azadlığı verir. Eyni zamanda, ikizolaqlı və ya üçzolaqlı router modelləri daha yüksək sürət və sabitlik təqdim edir. Bu xüsusilə onlayn oyunlar, yüksək keyfiyyətli video izləmə və çoxsaylı cihazın eyni anda şəbəkəyə qoşulduğu mühitlərdə özünü göstərir.
Router həmçinin şəbəkənin idarə olunmasında mühüm rol oynayır. İstifadəçi admin panel vasitəsilə şifrəni dəyişə, sürəti bölüşdürə və təhlükəsizlik parametrlərini təyin edə bilər. Bu, həm ev istifadəçiləri, həm də biznes mühitində stabil və təhlükəsiz internet üçün vacibdir.
Wifi router və wifi modem arasındakı əsas fərqlər
İstifadəçilərin ən çox qarışdırdığı anlayışlardan biri wifi router və wifi modem cihazlarıdır. Çox vaxt hər iki ad eyni mənada işlədilir, amma onların funksiyaları fərqlidir. Wifi modem həm provayderdən gələn internet siqnalını qəbul edir, həm də naqilsiz şəbəkə yaradır. Wifi router isə yalnız mademdən aldığı interneti paylaşdırır və şəbəkə idarəsini həyata keçirir.
Hansı hallarda wifi modem daha məqsədəuyğundur?
Əgər istifadəçi evində və ya kiçik ofisdə yalnız bir cihazla internet bağlantısı qurmaq istəyirsə, wifi modem kifayət edir. Belə cihaz həm interneti evə gətirir, həm də vifi vasitəsilə paylaşdırır. Əlavə olaraq, bəzi wifi modem modelləri üzərində bir neçə LAN portu olur ki, kabel ilə qoşulma da mümkün olsun. Bu, kiçik məkanlarda sadə və sərfəli həll sayılır.
Wifi router seçimi hansı üstünlüklər yaradır?
Router daha çox şəbəkənin genişləndirilməsi və idarə olunması üçün nəzərdə tutulub. Wifi router vasitəsilə bir neçə mərtəbəli evdə və ya böyük ofisdə interneti sabit şəkildə paylamaq mümkündür. Üstəlik, əlavə təhlükəsizlik funksiyaları, sürətin idarəsi və cihazların ayrıca IP ünvanla təmin edilməsi yalnız router üzərindən həyata keçirilə bilir. Bu, xüsusilə çoxlu sayda cihazın qoşulduğu mühitlərdə üstünlük yaradır.
İki funksiyalı cihazların rolu (modem + router birlikdə)
Bazarda həm modem, həm də router funksiyalarını birləşdirən cihazlar da mövcuddur. Belə avadanlıqlar həm provayderin siqnalını qəbul edir, həm də wifi şəbəkəsi quraraq interneti bölüşdürür. İki funksiyalı modellər ev istifadəçiləri üçün çox rahatdır, çünki ayrıca modem və router almağa ehtiyac qalmır. Amma böyük şəbəkələrdə, məsələn, ofislərdə daha güclü və ixtisaslaşmış router istifadə etmək daha məqsədəuyğun olur.
Router və modem alarkən ən çox verilən sual: Hansını seçməli?
İstifadəçilərin ən çox qarşılaşdığı çətinlik internet avadanlığı seçərkən yaranır. Provayder xidmətinə qoşulmaq üçün madem mütləq lazımdır, amma router də şəbəkəni idarə etmək üçün vacibdir. Burada əsas sual yaranır: hansını seçmək daha məqsədəuyğundur? Cavab isə istifadəçinin ehtiyaclarından, evin və ya ofisin ölçüsündən və internetdən necə istifadə etdiyindən asılıdır.
İstifadəçi ehtiyacına görə seçim
Əgər istifadəçi sadəcə interneti evə gətirmək və bir neçə cihazla paylaşmaq istəyirsə, ən sadə yol wifi modem almaqdır. Belə avadanlıq həm provayder siqnalını qəbul edir, həm də vifi vasitəsilə onu bütün evə yayır. Tək cihazla həm madem, həm də router funksiyası yerinə yetirilir. Bu, xüsusilə kiçik mənzillər və az sayda qurğu qoşulan ailələr üçün kifayət qədər sərfəli və rahat həlldir.
Ev istifadəçiləri üçün uyğun seçim
Bir otaqlı və ya kiçik mənzildə yaşayan istifadəçi üçün sadə wifi modem modeli tam yetərlidir. Bu cihaz evə gələn interneti idarə edir və telefon, planşet, televizor kimi qurğulara paylayır. Əlavə olaraq, evdə çox sayda cihaz qoşulmayıbsa, routerə ayrıca ehtiyac yoxdur. Ən əsası, wifi modem quraşdırılması asandır və çox vaxt internet provayderləri tərəfindən də təqdim olunur.
Ofis və biznes mühitində ən doğru seçim
Ofis, tədris mərkəzi və ya daha geniş mühitlərdə vəziyyət fərqlidir. Burada çoxlu sayda cihaz eyni anda şəbəkəyə qoşulur və interneti bölüşmək üçün daha güclü idarəetmə mexanizmi tələb olunur. Belə hallarda madem yalnız interneti təmin edir, amma router şəbəkəni bölüşdürür, sürəti idarə edir, təhlükəsizlik parametrlərini tənzimləyir. Routerin inkişaf etmiş modelləri IP ünvan idarəsi, firewall, VPN dəstəyi və sürət paylanması kimi funksiyalar təqdim edir. Bu səbəbdən biznes mühitində ən yaxşı həll modem və routerin ayrı-ayrı istifadəsidir.